(AGENPARL) – Thu 16 October 2025 IL FESTIVAL TRECCANI DELLA LINGUA ITALIANA APPRODA A TIRANA
LA PRIMA EDIZIONE INTERNAZIONALE DEDICATA ALLA RESPONSABILITÀ
Il Festival Treccani della lingua italiana, ideato e promosso da Fondazione Treccani Cultura, approda per la
prima volta all’estero con una giornata speciale in programma il 20 ottobre a Tirana, Capitale Mediterranea
della Cultura e del Dialogo 2025.
Dopo Lecce, Roma, Cagliari e Lecco, il tema della Responsabilità torna ad essere al centro del confronto a
Tirana, in una tappa che mira a favorire l’incontro culturale tra le due sponde dell’Adriatico e a valorizzare la
conoscenza dell’italiano all’estero, in un paese in cui l’italofonia ha radici storiche profonde e in cui l’italiano
è stato per decenni una lingua di prestigio, diffusa nei media, nella scuola e nella vita quotidiana.
L’appuntamento in Albania, organizzato in collaborazione con l’Ambasciata d’Italia a Tirana, l’Istituto
Italiano di Cultura, il Center for Openness and Dialogue (COD) e l’Università di Tirana, si colloca a
conclusione della XXV Settimana della Lingua Italiana nel Mondo, promossa dal Ministero degli Affari
Esteri e della Cooperazione Internazionale (MAECI) e dedicata quest’anno al tema “Italofonia: lingua
oltre i confini”.
La manifestazione, interamente gratuita e con la Media Partnership di Rai Cultura e Rai Radio 3 celebra la
lingua italiana come strumento di conoscenza e di diffusione del sapere e si apre a un pubblico internazionale
per promuovere l’incontro tra culture e per favorire il dialogo e la comprensione reciproca.
Programma
La giornata del 20 ottobre si aprirà in mattinata all’Università di Tirana con i saluti istituzionali e con
l’incontro “Cecità climatica: perché stiamo seduti a braccia conserte sull’orlo dell’abisso” di Fabio Deotto,
scrittore, giornalista e Science Editor per Il Tascabile Treccani, che esplorerà il linguaggio della crisi climatica
e la costruzione di una coscienza ambientale condivisa.
Nel pomeriggio, presso il Center for Openness and Dialogue, interverranno Michele Cortelazzo, Accademico
della Crusca e Professore emerito di Linguistica italiana all’Università di Padova, con la conferenza
“Eteroglossia politica: come parlano in italiano i leader stranieri”, e Carmen Lasorella, giornalista e
scrittrice, con l’incontro “Il privilegio della responsabilità. Giornalismo e potere”. Gli incontri, moderati dallo
scrittore e giornalista albanese Enkel Demi, saranno introdotti dai saluti dell’Ambasciatore d’Italia Marco
Alberti, del Direttore dell’Istituto Italiano di Cultura Alessandro Ruggera e da un videomessaggio di
Massimo Bray, Direttore Generale dell’Istituto della Enciclopedia Italiana.
treccani.it
FESTIVALI I GJUHËS ITALIANE TRECCANI MBËRRIN NË TIRANË
EDICIONI I PARË NDËRKOMBËTAR KUSHTUAR PËRGJEGJËSISË
Festivali i Gjuhës Italiane Treccani, i konceptuar dhe i promovuar nga Fondacioni Treccani Cultura, mbërrin
për herë të parë jashtë vendit, me një ditë të veçantë të planifikuar më 20 tetor në Tiranë, Kryeqyteti
Mesdhetar i Kulturës dhe Dialogut 2025.
Pas Lecce-s, Roma-s, Cagliari-t dhe Lecco-s, tema e Përgjegjësisë kthehet në plan të parë të diskutimit në
Tiranë, në një festival që synon të nxisë shkëmbimin kulturor midis dy brigjeve të Adriatikut dhe të rrisë
njohuritë e italishtes jashtë Italisë, në një vend ku gjuha italiane ka rrënjë të thella historike dhe ku italishtja ka
qenë një gjuhë prestigjioze për dekada, e përhapur në media, shkolla dhe jetën e përditshme.
Eventi në Shqipëri, i organizuar në bashkëpunim me Ambasadën Italiane në Tiranë, Institutin Italian të
Kulturës, Qendrën për Hapje dhe Dialog (COD) dhe Universitetin e Tiranës, përmbyll edicionin XXV të
Javës së Gjuhës Italiane në Botë, të promovuar nga Ministria e Punëve të Jashtme dhe Bashkëpunimit
Ndërkombëtar (MAECI), kushtuar këtë vit temës “Italofonia: gjuhë përtej kufijve”.
Eventi, tërësisht me pjesëmarrje të lirë dhe në partneritet me Rai Cultura dhe Rai Radio 3, kremton gjuhën
italiane si një mjet njohje dhe përhapje dijesh. Ai është i hapur ndaj një audience ndërkombëtare për të
promovuar takimin midis kulturave dhe për të nxitur dialogun dhe mirëkuptimin e ndërsjellë.
Programi
Dita e 20 tetorit do të çelet në mëngjes pranë Universitetit të Tiranës me përshëndetjet institucionale dhe një
takim të titulluar “Verbëria ndaj klimës: pse po qendrojmë duakryq në prag të humnerës”. Fabio Deotto,
shkrimtar, gazetar dhe Redaktor Shkencor pranë Il Tascabile Treccani, do të eksplorojë gjuhën e krizës
klimatike dhe ndërtimin e një ndërgjegjeje të përbashkët mjedisore.
Pasdite, Qendra për Hapje dhe Dialog, do të mirëpresë Michele Cortelazzo, akademik pranë Accademia della
Crusca dhe profesor i njohur i Gjuhësisë Italiane në Universitetin e Padovës, me konferencën me titull
“Heteroglosia politike: si flasin italisht leader-at e huaj”, dhe Carmen Lasorella, gazetare dhe shkrimtare,
me takimin me titull “Privilegji i përgjegjësisë. Gazetaria dhe pushteti”. Takimet, të moderuara nga shkrimtari
dhe gazetari shqiptar Enkel Demi, do të hapen me përshëndetjet e Ambasadorit Italian Marco Alberti,
Drejtorit të Institutit Italian të Kulturës Alessandro Ruggera dhe një mesazh video nga Massimo Bray,
Drejtor i Përgjithshëm i Institutit të Enciklopedisë Italiane.
treccani.it